O Sakramentach cz 2

O Sakramentach

• Co to jest Sakrament?

Sakrament jest to znak zewnętrzny, ustanowiony przez Jezusa Chrystusa dla oznaczenia niewidzialnej łaski i udzielenia jej tym, którzy Sakrament godnie przyjmują. 

• Jakie części składają się na Sakramenty?

Na Sakramenty składają się trzy części: rzecz, która stanowi ich materię, słowa, które stanowią ich formę i osoba tego człowieka, który udziela Sakramentów, a który ma przy tym przynajmniej zamiar czynić to, co czyni Kościół; jeżeli brakuje bodaj jednej z tych części, wówczas Sakrament nie przychodzi do skutku.

• Ile jest Sakramentów Kościoła Katolickiego i które to są?

Sakramentów jest siedem, a mianowicie: Chrzest, Bierzmowanie, Eucharystia, Pokuta i Pojednanie, Ostatnie Namaszczenie, Kapłaństwo  i Małżeństwo.

• Dlaczego Jezus Chrystus ustanowił te siedem Sakramentów, a nie więcej ani nie mniej?

Jezus Chrystus ustanowił te siedem Sakramentów, a nie więcej ani nie mniej, bo te są potrzebne i wystarczają dla celu Kościoła.

• Jakim sposobem tych siedmiu Sakramentów potrzeba i starczy dla celu Kościoła?

Tych siedmiu Sakramentów potrzeba i starczy dla celu Kościoła, ponieważ pięć pierwszych zmierza do własnego duchowego udoskonalenia się każdego człowieka z osobna, dwa zaś ostatnie zmierzają do rządzenia całym Kościołem i do rozmnożenia wiernych.

• Jakiej łaski udzielają nam Sakramenty?

Sakramenty udzielają nam łaski uświęcającej albo ją w nas pomnażają, i łaski sakramentalnej, czyli prawa do szczególnych pomocy, żebyśmy mogli osiągnąć cel pojedynczych Sakramentów.

• Jakim sposobem Sakramenty udzielają łaski?

Tym, którzy nie stawiają przeszkody, sakramenty udzielają łaski mocą, którą w nie złożył sam Jezus Chrystus, gdy je ustanawiał.

• Kto stawia przeszkodę?

Przeszkodę stawiają ci, którzy przystępują do Sakramentów bez przygotowania, potrzebnego do przyjęcia łaski.

• Czy szafarz Sakramentów swoją niegodziwością może powstrzymać skuteczność Sakramentów?

Szafarz swoją niegodziwością nie może powstrzymać skuteczności Sakramentów, bo kiedy spełnia ową świętą czynność, nie występuje on we własnym imieniu, lecz w imieniu Chrystusa.

•  Które Sakramenty są Sakramentami "żywych", a które Sakramentami "umarłych"?

Chrzest i Pokuta są to Sakramenty umarłych, pozostałe zaś Sakramentami żywych.

• Dlaczego Chrzest i Pokuta nazywają się Sakramentami "umarłych", a pozostałe Sakramentami "żywych"?

Chrzest i Pokutę dlatego nazywamy Sakramentami "umarłych", ponieważ są one ustanowione głównie dla tych, którzy z powodu grzechu nie mają życia nadprzyrodzonego, czyli łaski uświęcającej; pozostałe Sakramenty nazywają się Sakramentami żywych dlatego, ponieważ je mogą przyjmować tylko ci, co już mają życie nadprzyrodzone.

• Jaki grzech popełnia ten, kto Sakramenty żywych przyjmuje z sumieniem obciążonym grzechem śmiertelnym?

Kto Sakramenty żywych przyjmuje z sumieniem obciążonym grzechem śmiertelnym, nie tylko nie otrzymuje łaski, lecz nadto popełnia ciężki grzech świętokradztwa.

• Czy można dostąpić łaski uświęcającej czyli pojednania z Bogiem także zanim się przyjmie jakiś Sakrament umarłych?

Także przed przystąpieniem do jakiegoś Sakramentu umarłych można uzyskać łaskę uświęcającą, czyli pojednanie z Bogiem, mianowicie przez akt żalu doskonałego; ale nawet w tym przypadku pojednania z Bogiem nie należy przypisywać żalowi bez pragnienia przystąpienia do Sakramentu Chrztu lub do Pokuty, bo żal nie byłby doskonały, gdyby nie zawierał owego pragnienia przystąpienia do Chrztu lub do Pokuty.

• Na czym polega to pragnienie Sakramentu?

To pragnienie Sakramentu polega na prawdziwej, szczerej i silnej woli przyjęcia Sakramentu.

• Które Sakramenty można przyjąć tylko raz?

Tylko raz można przyjąć Chrzest, Bierzmowanie i kapłaństwo, ponieważ wyciskają one na duszy znamię niezatarte.

• Co to jest charakter sakramentalny?

Charakter sakramentalny jest to niezniszczalny znak duchowny, wyciśnięty na duszy; pozostaje on także w drugim życiu i tym, którzy się zbawili, przyczynia się on do chwały; potępionym zaś do hańby.

• Jaki jest cel charakteru sakramentalnego?

Charakter sakramentalny ma cel podwójny: żeby jednych od drugich odróżniać jakimś znamieniem i żeby uzdatniać nas do przyjęcia lub wykonania czegoś świętego.

• Jaki charakter wyciskają trzy wymienione Sakramenty?

1. Chrzest wyciska charakter, dzięki któremu człowiek staje się członkiem mistycznego ciała Chrystusowego czyli Kościoła, zdolnym do przyjmowania innych Sakramentów;
2. Przez charakter, otrzymany w Bierzmowaniu, człowiek staje się żołnierzem Chrystusowym dla publicznego wyznawania wiary;
3. Przez charakter sakramentalny Kapłaństwa człowiek zostaje sługą Chrystusowym z władzą sprawowania i udzielania Sakramentów.

• Po co do Chrztu bierze się chrzestnych rodziców a do Bierzmowania świadków?

Do Chrztu bierze się chrzestnych rodziców, a do Bierzmowania świadków po to, żeby oni mieli zawsze staranie o człowieka ochrzczonego, względnie bierzmowanego, i dbali pilnie o jego chrześcijańskie wychowanie, zwłaszcza jeżeli zabraknie rodziców, albo gdy ci zaniedbują swego obowiązku.

• Czy z przyjętego obowiązku ojca lub matki chrzestnej i świadka przy Bierzmowaniu powstaje jakieś pokrewieństwo?

Między osobą ochrzczoną a osobą chrzczącą oraz między osobą chrzczoną a rodzicami chrzestnymi powstaje pokrewieństwo duchowe; pokrewieństwo duchowe powstaje także między bierzmowanym a świadkiem bierzmowania.

• Czy wszystkie Sakramenty są jednakowo potrzebne?

Nie wszystkie Sakramenty są jednakowo potrzebne, gdyż Chrzest jest potrzebny wszystkim, Pokuta tym, którzy po Chrzcie popełnili grzech śmiertelny; Kapłaństwo całemu Kościołowi, choć nie pojedynczym wiernym; Małżeństwo ogółowi ludzkiemu dla tworzenia rodziny chrześcijańskiej.

• Który Sakrament przewyższa wszystkie inne?

Wszystkie Sakramenty przewyższa Najświętsza Eucharystia, bo w niej jest nie tylko łaska, lecz sam dawca łaski, Jezus Chrystus Pan nasz, a jest w niej prawdziwie, rzeczywiście i istotnie.

• Co to są Sakramentalia?

Sakramentalia są to przedmioty albo czynności, których Kościół, niejako wzorując się na Sakramentach, zwykł używać dla osiągnięcia swymi modlitwami głównie duchowych skutków; do Sakramentaliów należą np. egzorcyzmy, czyli zaklinania pobożne, poświęcenia i błogosławienia przedmiotów lub osób.

Opracowanie/pogrubienia: za "Katechizm Katolicki", Piotr Kard. Gasparii, Warszawa 2000, nr 325-347